نقش ادوات پرتابی در جنگ های قلعه ای در سرزمین های اسلامی پیش از ابداع توپ

در قرون میانه اسلامی، محاصره یکی از معمول ترین صورت های جنگ به شمار می آمد. قوای مهاجم برای درهم شکستن مقاومت قلعه ها و ورود به شهرهایی که حصارهای مستحکم داشتند، از ترفندها، شیوه ها، ابزارها و ادوات گوناگونی بهره می گرفتند؛ در این میان، استفاده از ادوات پرتابی، به ویژه منجنیق ها، بسیار کارآمد و تعین کننده بود. در این مقاله، ضمن به دست دادن وصفی مستند از کارکردهای مختلف هجومی- دفاعی جنگ افزارهای پرتابی سنگین در جنگ های قلعه ای دوره اسلامی، میزان تعیین کنندگی به کارگیری این دسته از سلاح ها، به عنوان شیوه معمول در نبردهای قلعه ای، در رقم زدن نتیجه عملیات نظامی این دوره تاریخی، بررسی و نشان داده شده که در به کارگیری این دسته از ادوات جنگی، صرفا بر توان فیزیکی و قدرت ویرانگری آن ها تکیه نمی شد؛ بلکه کاربرد این ادوات در جنگ های محاصره ای گاه ناشی از امکانی بوده که سلاح های سنگینی برای ایجاد ترس و وحشت و در نتیجه، اعمال گونه ای جنگ روانی علیه دشمن  فراهم می ساخته اند.